De koperdieven die woensdagnacht in Schaarbeek aan het werk waren,
kwamen van een kale reis terug. Ze knipten zeven seinkabels door, met
daarin telkens een dertigtal kabels, maar gingen ervandoor zonder buit.
Maar het kwaad was geschied: de hele voormiddag werkte een klein leger
arbeiders van Infrabel om de spoorlijn te herstellen. Het treinverkeer
tussen Brussel en Antwerpen ondervond ernstige hinder, net als de
treinen naar Leuven.
De NMBS-Holding maakte eind juni nog bekend dat er in mei gemiddeld
twee keer per dag koper werd gestolen bij het spoor. 'Omdat we de
opslagplaatsen met grote spoelen tegenwoordig met camera's en
patrouilles bewaken, slaan ze vaak toe langs operationele spoorlijnen',
zegt Infrabel-woordvoerder Bram De Saedeleer. 'Dat veroorzaakt veel meer
hinder voor de reizigers en is voor de dieven ook gevaarlijker. Door de
bovenleiding stroomt 3.000 volt: als je die aanraakt, is de
overlevingskans miniem.'
Koperprijs
Er zijn nu al meer koperdiefstallen gepleegd dan in heel 2009. 'Het
aantal diefstallen was in 2009 sterk gedaald', zegt Koen Van Overtveldt
van de spoorwegpolitie. 'Dat is vooral te verklaren door de gedaalde
koperprijs. De dieven maken ook een kosten-batenanalyse. Maar nu de
schroothandelaars weer 7 à 8 euro betalen voor een kilo, vinden ze het
weer de moeite. Want als je weet dat één meter kabel goed is voor een
kilo koper, zit je al snel aan hoge bedragen. In 2009 was koper soms
maar 2 euro per kilo waard, waardoor er minder diefstallen gebeurden.'
Precieze cijfers kan de spoorwegpolitie niet geven, maar alleen al
bij het spoor gebeurden er vorig jaar 257 diefstallen. In 2008 waren dat
er nog 600. 'Zelfs in 2009 hebben het koper en de herstellingen aan
Infrabel en dus aan de belastingbetaler 1 miljoen euro gekost', zegt De
Saedeleer. 'Het ging daarbij van mislukte diefstallen, zoals nu, tot
grote vangsten van honderden meters kabel. De reizigers, de technici, de
belastingbetaler: iedereen is hier de dupe van.'
Wet goedkeuren
De dieven zijn volgens de spoorwegpolitie zowel 'marginalen en daklozen'
als georganiseerde bendes. 'Zij komen met vrachtwagens en verkopen het
door aan schroothandelaars', zegt Van Overtveldt. 'Die versmelten het en
verkopen het door. De trend was dalend tot 2009, maar is nu weer
exponentieel aan het stijgen. Net als de prijs.'
De regering had nochtans ingegrepen en de schroothandelaars
verplicht om alle verkopers van koper te identificeren. Maar het
ministerieel besluit van Vincent Van Quickenborne (Open VLD) werd
ontkracht door de Raad van State, die op 11 juni oordeelde dat zo'n
regeling alleen geldig is via een wet. 'Het is een spijtige zaak',
klinkt het bij zijn woordvoerder. 'De wet is klaar, maar het is wachten
op een regering tot ze goedgekeurd kan worden.'
De NMBS-Holding laat haar eigen veiligheidsdienst vaker
patrouilleren, maar beseft dat die oplossing nooit waterdicht zal zijn.
'Er is 4.000 kilometer spoor', zegt De Saedeleer. 'Als we die allemaal
24 uur per dag in het oog willen houden, hebben we de voltallige
Belgische bevolking nodig.'